In het buitenland trouwen, en dan toch in Nederland scheiden?

Het komt steeds vaker voor dat Nederlanders in het buitenland trouwen. Dit kan verschillende redenen hebben, bijvoorbeeld de familie die nog in het buitenland woont, een buitenlandse partner of gewoon de wens om een stralende zonnige strandbruiloft te realiseren. Sommige buitenlandse stellen komen al getrouwd als expat in Nederland wonen en dan loopt hun huwelijk vervolgens hier stuk. Maar is het wel zo makkelijk om in Nederland een buitenlands huwelijk te ontbinden?

De echtscheidingsprocedure – Nederlandse rechtbank bevoegd?

Bij een echtscheiding zijn er altijd twee mogelijkheden: het indienen van een gezamenlijk verzoek tot echtscheiding of het indienen van een eenzijdig verzoek tot echtscheiding.

In beide gevallen is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de verdeling van geld, goederen en afspraken met betrekking tot de kinderen. Bij een gezamenlijk verzoek worden deze afspraken gemaakt, op papier gezet, ondertekend en met een verzoekschrift ingediend bij de rechtbank. Bij een eenzijdig verzoek komt het vaker voor dat partijen niet tot een overeenstemming kunnen komen over bepaalde onderwerpen en het daardoor aan de rechter overlaten om een uitspraak te vellen over de geschilpunten.

Voor het indienen van zowel een gezamenlijk verzoek als een eenzijdig verzoek moet de advocaat die het verzoek gaat indienen eerst beoordelen of de Nederlandse rechtbank überhaupt bevoegd is. Binnen de EU zijn daarover afspraken gemaakt. De Nederlandse rechtbank is in de volgende gevallen bevoegd om een echtscheidingsverzoek in behandeling te nemen:

• Een gezamenlijk verzoek tot echtscheiding is mogelijk wanneer één of beide partijen in Nederland wonen;
• Een eenzijdig verzoek tot echtscheiding is mogelijk wanneer de verweerder (dus niet degene die het echtscheidingsverzoek indient maar de andere echtgenoot) in Nederland woont;
• Een eenzijdig verzoek tot echtscheiding is mogelijk als Nederland de laatste gezamenlijke woonplaats was van partijen en één van hen nog in Nederland woont;
• Een eenzijdig verzoek tot echtscheiding is mogelijk wanneer de verzoeker ten minste 6 maanden in Nederland woont op het moment van het indienen van het verzoekschrift, mits hij/zij de Nederlandse nationaliteit heeft;
• Een eenzijdig verzoek tot echtscheiding is mogelijk op het moment dat de verzoeker zonder Nederlandse nationaliteit ten minste 1 jaar in Nederland woont op het moment van het indienen van het verzoekschrift;
• Een echtscheidingsverzoek is hoe dan ook mogelijk (zowel eenzijdig als gezamenlijk) als beide partijen de Nederlandse nationaliteit hebben.

Welke stukken heeft de rechtbank uit het buitenland nodig?

Als de Nederlandse rechtbank eenmaal bevoegd is, zal de echtscheiding zelf eigenlijk altijd wel worden toegewezen. De rechtbank wil echter eerst wel zeker weten dat partijen nog met elkaar gehuwd zijn en niet al elders wellicht gescheiden zijn, alsook dat er sprake is van een geldig huwelijk, alvorens een buitenlands huwelijk te ontbinden. Om die reden wenst de rechtbank altijd een recent uittreksel huwelijksakte te ontvangen. Dat is in sommige landen lastig te krijgen. Als het buitenlandse huwelijk destijds is geregistreerd door de echtgenoten in Den Haag, is de huwelijksakte omgezet naar een Nederlandse akte en kan de gemeente Den Haag een uittreksel verzorgen. Heel vaak is dat echter niet gebeurd en zijn partijen aangewezen op het land waar het huwelijk destijds is voltrokken. Soms lukt het om een dergelijke uittreksel of legalisatie te krijgen via de ambassade. Als dat ook niet mogelijk is, wil de rechtbank de originele huwelijksakte en een toelichting waarom het niet lukt om een recent afschrift aan te leveren. Dit kan soms wel voor de nodige vertraging zorgen!

Beslist de Nederlandse rechtbank dan automatisch ook over alle andere zaken zoals de kinderen, financiën etc.?

Nee! Dat de Nederlandse rechtbank bevoegd is om de echtscheiding zelf uit te spreken, betekent niet automatisch dat de Nederlands rechter ook bevoegd is t.a.v. de overige kwesties, zoals de kinderen, alimentatie en het huwelijkse vermogen. Per onderwerp zal de rechtbank kijken, afhankelijk van de omstandigheden, of zij bevoegd is en welk recht volgens de internationale verdragen van toepassing is. Als de kinderen niet in Nederland wonen, zal de Nederlandse rechter in principe geen Nederlandse kinderalimentatieberekeningen mogen maken. Welke recht van toepassing is op het huwelijksvermogensregime van partijen, is afhankelijk van hun nationaliteit, het land waar zij direct na het huwelijk zijn gaan wonen en hoe lang zij daar zijn blijven wonen. Het is dus goed mogelijk dat er over de diverse geschilpunten het toepasselijk recht van verschillende landen geldt. Laat u hierover vooraf heel goed informeren!

Waar wordt de echtscheiding vervolgens geregistreerd?

De echtscheiding is pas officieel op het moment dat de echtscheidingsbeschikking van de rechtbank is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. In Nederland geldt in beginsel de regel dat de uitspraak van de rechter ingeschreven moet worden bij de gemeente waar je destijds gehuwd bent. Bij huwelijken die zijn aangegaan buiten Nederland, geldt dat de echtscheiding ingeschreven kan worden bij de gemeente Den Haag. Ook als het huwelijk zelf daar niet was geregistreerd. Vervolgens kan het bewijs van echtscheiding worden voorzien van een apostille stempel en partijen kunnen indien nodig een gelegaliseerde vertaling regelen, waarna de echtscheiding veelal in het buitenland zal worden erkend.

Vragen?

Heeft u vragen over het bovenstaande of bent u (in het buitenland) getrouwd en wilt u scheiden in Nederland? Onze advocaten – gespecialiseerd in het internationale familierecht – helpen u graag verder.