Meerdere aandeelhouders in een BV? Denk aan een aandeelhoudersovereenkomst!

Wat is een aandeelhoudersovereenkomst?

Een aandeelhoudersovereenkomst is een contract tussen de aandeelhouders in een BV, waarin allerlei afspraken gemaakt kunnen worden over diverse onderwerpen. Denk aan een aanbiedingsplicht voor de verkoop van aandelen in bepaalde situaties, de prijs waar dit dan tegen dient te geschieden, hoe die prijs bepaald wordt, een concurrentie- en/of relatiebeding bij uittreding als aandeelhouder, het benoemen van bepaalde belangrijke bestuursbesluiten die voorafgaande goedkeuring moeten hebben van de aandeelhoudersvergadering, een geschillenregeling, afspraken over dividendbeleid, een zogenaamde drag along/tag along bepaling, etc.

Dit kan toch ook geregeld worden in de statuten van de BV?

Jazeker, maar statuten kunnen enkel worden aangepast met behulp van een notaris. Een overeenkomst is sneller aangepast, zonder dat notariële tussenkomst is vereist. Bovendien zijn statuten openbaar te raadplegen. Het is denkbaar dat partijen juist niet willen dat hun onderlinge afspraken kenbaar zijn voor derden. Een aandeelhoudersovereenkomst is dan ideaal om zulke afspraken vast te leggen.

Wanneer is een aandeelhoudersovereenkomst van belang?

U dient een aandeelhoudersovereenkomst te zien als een soort huwelijkse voorwaarden, maar dan op zakelijk gebied. Doorgaans wordt de overeenkomst opgesteld bij de oprichting van een BV. Hopelijk ligt het document vervolgens lang stof te vangen in een kast, maar de kans is reëel dát er een moment komt dat hierop teruggevallen dient te worden. Denk aan het overlijden of het langdurig arbeidsongeschikt worden van een (direct of indirect) aandeelhouder. Of een van de aandeelhouders is tevens bestuurder van de vennootschap, maar de management- of arbeidsovereenkomst wordt beëindigd. Een derde partij wil alle aandelen kopen, maar een minderheidsaandeelhouder weigert mee te werken. Of voornoemde bestuurder (tevens aandeelhouder) neemt een belangrijke beslissing zonder de aandeelhoudersvergadering (en daarmee andere aandeelhouders) vooraf te consulteren.

In dergelijke situaties kunnen partijen hopelijk terugvallen op afspraken die zij gemaakt hebben in de aandeelhoudersovereenkomst.

Ruzie tussen twee 50% aandeelhouders

Het volgende praktijkvoorbeeld zien we regelmatig tegengekomen in onze praktijk. Twee aandeelhouders die ieder 50% van de aandelen in een vennootschap houden en tevens bestuurder zijn, maar vervolgens in onmin geraken en elkaar in een wurggreep houden. Men kan elkaar niet ontslaan en wordt het niet eens wie nou wie uitkoopt en tegen welke prijs. Ondertussen glijdt de vennootschap af richting een faillissement. De statuten ontberen dan vaak een geschillenregeling die partijen kunnen bewandelen. Dit kan opgenomen worden in een aandeelhoudersovereenkomst.

Overtreding aandeelhoudersovereenkomst

Maar, hoor ik u denken, een aandeelhoudersovereenkomst is toch alleen “maar” een contract. Wat als een aandeelhouder de afspraken in dat contract aan zijn laars lapt? Dan moet een gang naar de rechter gemaakt worden. Om ervoor te zorgen dat een aandeelhouder twee keer nadenkt voordat hij afspraken schendt, worden in aandeelhoudersovereenkomsten vaak fikse boetes opgenomen. Dat vermijdt ook meteen een discussie over de omvang van geleden schade. De aandeelhouder die de gemaakte afspraken niet nakomt, is in de basis immers gewoon de boete verschuldigd.

Vragen?

Bent u medeaandeelhouder in een bestaande BV of gaat u samen met iemand een BV oprichten? Dan adviseren wij u na te denken over een aandeelhoudersovereenkomst. Uiteraard staan wij ook tot uw beschikking om hierbij te helpen.